I
iaceo, -ui, -ere 1 proprie a genratim i.q. humi porrectus sum, cubo b speciatim de mortuis ; de igni operto 54, 3 fere i.q. sum 395, 18 2 translate i.q. obtritus, abiectus sum
   iacens, -tis 1 i.q. infelix 2 i.q. torpens
iacio, -ieci, -iactum, -iacere I proprie A intr. i.q. per aerem mitto B trans. i.q. per aerem (aquam) mitto 2 speciatim a i.q. iaciendo facio b i.q. spargo c i.q. abicio II in imagine III translate 485, 22 voces
iactantia, -æ f. i.q. arrogantia, insolentia, ostentatio 1 c.gen.a rei b personæ 2 abs.
iactatio, -nis de fluctuatione et motibus maris
‡iactilis, -e i.q. iaci potest (de funditorum lapidibus379, 39 saxa)
iactito, -avi i.q. dictito, divulgo, glorior
iacto, -avi I proprie A abs. de motibus maris fluctuantis B trans. 1 de motibus maris 2 i.q. huc et illuc moveo 3 i.q. per aerem (aquam) mitto 4 i.q. moveo, dirigo 5 i.q. vi collico 6 i.q. abicio(cum contemptu)7 i.q. abicio, proicio II translate A i.q. vehementer commoveo B i.q. præcipito C i.q. vexando ago D i.q. dictito, glorior, præ me fero
iactura, -æ i.q. damnum, detrimentum 1 abs. 2 c.gen. a obi. b subi. c causæ
iactus, -us i.q. actio iaciendi I proprie A abs. B c.gen. 1 obi.2 subi.II translate 52, 2 vocis
iaculatio, -nis i.q. actio iaculandi, vi movendi
iaculor, -atus sum, -ari 1 i.q. tela, missilia iacio 2 i.q. iacio
iaculum, -i de hasta quam manus emittit 1 proprie a c.gen 2 per imaginem de esurie 37, 12 de morte : 224, 4 naturæ
iam I in enuntiato positivo A c.verbis 1 de tempore præsenti i.q. nunc a c. modis finitis b c.inf.2 de tempore futuro i.q. mox 3 de tempore prætertito a c.impf. b c. plusqpf. c c. perf. B c. part. C sine verbis iuncturæ iam pridem e.g. 42, 10 iam dudum 338, 22 iam iam 148, 14; Gertz M iamiam = nuper (c.fut. i.q. mox) II in enuntiato negativo A in exaggeratione (sequitur enunt.adversativum) B nec iam 138, 19 C iam nec 26, 12 D iam non 435, 36 E nihil iam 295, 25; iam = iam tum Gertz S 63, 13;iam iamque = mox, cito 69, 6
ianitor, -is de eo qui ianuam custodit
ianua, -æ proprie i.q. fores, valvæ 2 in imagine communionis vestræ
Ianuarius, -a, -um i. quod ad primum anni mentem pertinet
ibi 1 i.q. in eo loco 2 i.q. in eum locum
ibidem i.q. in eo(dem) loco
ico, -i, -tum, -ere 1 i.q. ferio, feriendo pulso 2 i.q. facio, pango
ictus, -us i.q.actio pulsandi, feriendi, vehemens motus 1 nude 2 c.gen.
idcirco i. ob eam causam 1 sequitur quod 2 sequitur ne 3 sequitur ut; Gertz S iccirco = idcirco
*idem, -eadem, - idem I proprie ad antecedentia spectat, aliquem(aliquid) a prædictis personis(rebus) non differre demonstrat, i.q. prædictus A de personis B de rebus 1 nude 2 c.gen.II prævalet notio identitatis A de hominibus (cum subst. tum adi.) B de rebus (cum subst. tum adi.) III vi propria omissa A i.q.is (variationis causa :290, 36 527, 18) B de nova qualitate actione passione substantivi iam descripti 1additur que 2 additur quoque
® idemptitas vide identitas
identidem i.q. rursus 2 i.q. semel atque iterum
identitas, -tis de eodem specierum statu, de speciebus congruentibus
ideo i.q. ob eam causam 1 spectat ad antecedentia (semper additur que) 2 spectat ad sequentia a sequitur quod b sequitur ut c sequitur quia(omisso verbo 286, 2) 3 spectat ad antecedentia et sequentia 433, 34 (sequitur ne)
® idolatra = idolatres, -ae m. idolorum venerator/cultor;Georges: etiam adi idolatris, -tris, subst. f.
® idolatrîa / ydolatrîa = superstitiones, cultus deorum fictorum
® idolon (ydolon) = lat. spectrum ; formaliter eidolum
® idioma etiam ydioma = lingua
idoneus, -a, -um de hominibus vel rebus ad aliquam rem utendis 1 c.dat. 2 nude i.q. bonus; Gertz M idoneus c. inf.
iecur v.iocur
® ieiunare in pane et aqua Gertz S 316, 14; Gertz M festum aliquod ieiunare = festum celebrare cibo abstinendo
ieiunium, -i 1 generatim de carnis abstinentia 2 speciatim de quadragesimali carnis abstinentia, quadragesima (t.t. ecclesiasticus)
ieiunus, -a, -um i.q. omni cibo privatus, esuriens
*igitur particula conclusiva 1 ad sensum a proprie concludit b sensu proprio omisso transitionem significat i.q. autem, enim 2 ad collationem a primo sententiæ loco b secundo loco
ignarus, -a, -um i. qui aliquid non scit, aliquem non novit 1 de homine A abs. i.q. inopinatus (active) b c.gen. obi. (imperitus rei equestris379, 37) c c.acc. c. inf. d c. quæstione indirecta 2 de terra a i.q. expers, liber b i.q. nescius 3 de nocte quæ facit ut ignoremus
ignavia, -æ i.q. timiditas (plerumque dimicantis) 1 c.gen. 2 sine gen.
ignavus, -a, -um 1 i.q. iners, segnis a de homine b de re incorporea fere i.q. inutilis 2 i.q. vilis, inglorius 3 i.q. timidus (plerumque in re militari) a adi. b subst.m.
   ignave i.q. stulte
igneus, -a, -um i.q. calens, candens
*ignis, -is [abl. et igni et igne traditur] I de elemento A spectat ad homines qui comburunt, coquunt, incendunt 1 proprie a sg. b pl. 2 in imagine 178, 11 B spectat ad naturam II metonymice de morbo qui ignis sacer dicitur i.q. ardor, æstus III translate de amore, libidine
ignobilis, -e i.q. vilis, humilis, vulgaris 1 de homine, spectat ad genus, condicionem 2 de re
ignominia, -æ i.q. dedecus, contumelia 1 c.gen. a de iis quibus contumelia exprobratur b de rebus contumeliam præbentibus 2 sine gen. a latius b strictius de pæna
ignominiosus, -a, -um i.q. inhonestus, turpis
   ignominiose i.q. inhoneste, turpiter
ignorantia, -æ i.q. inscientia, error 1 abs. a generatim b speciatim de errore pagano 2 c.gen.obi.
ignoro, -avi 1 i.q. nescio, non novi a abs. b c.acc. c c. acc. (c.inf.) d c. quæstione indirecta 2 i.q. nequeo, nolo
   ignoratus, -a, -um i.q. ignotus
ignosco, -vi, -tum, -scere i.q. veniam do, indulgeo 1 abs. 2 c.dat. a personæ b rei ; Gertz M ignoscere alicui aliquid
ignotus, -a, -um i.q. non notus, abditus 1 c.dat. 2 sine dat. a adi. b subst. n.pl.
ilex, -icis f. i nomen quercus 182, 8 [quercus ilex L (RH)]
® ilaritas > hilaritas
ilico v. illico
illabor, -psus sum, -bi 1 i.q. labendo incido, decido a abs. b c.dat. 2 i.q. influo (de humore)
illac i.q. in illam partem
illaqueo, -avi 1 proprie i.q. laqueo, circumdo, capio, irretio a pro obi. res irretita b pro obi. res laqueis facta 2 translate i.q. illicio
*ille, -a, -ud pron. quod ad remotiora spectat I vi propria nondum exstincta A i.q. iam descriptus, præfatus, talis (adiective) 1 generatim 2 speciatim a in malam partem b in bonam partem B spectat ad sequentia (cum subst. tum adi.) 1 sequitur enunt.rel. 2 sequitur cum 3 sequitur quod iuncturæ hic....ille spectat ad posterius membrorum antecedentium 18, 32 spectat ad prius antecedentium 64, 30 i.q. alius...alius(quidam)110, 1 ille ...hic spectat ad prius antecedentium 33, 31 spectat ad posterius duorum antecedentium 314, 33 de eodem 480, 31 iste...ille 113, 6 ille ...iste 193, 12 ipse....ille 118, 14 ille ...ipse 264, 24 II vi propria imminuta A i.q. is1 generatim 2 speciatim a in sermone, colloquio (tum ille`) b in anaphora B i.q. hic 59, 11 C abundat 57, 4
illecebra, -æ i.q. ars vel instrumentum illiciendi, deliciæ 1 c.gen.rei qua quis illicitur 2 sine gen. a adi. b sine adi.
® illecebrosus qui corruptor est Gertz S 89, 1
‡illectio, -nis i.q. actio illiciendi, promissio
illex, -icis i.q. falsus, fraudulentus
illibatus, -a, -um i.q. intactus, inviolatus
*illic 1 proprie i.q. in eo loco (antecedit ubi 238, 18) 2 sensu locali debilitato i.q. tum, in eo casu a: solum ponitur b opponitur hic 143, 22
® illicenciatus = sine ullo commeatu
illicio, -lexi, -lectum, -licere 1 pro obi. homo i.q. dolo, arte impello, incito 2 pro obi. res incorporea a i.q. dolose comparo b i.q. irretio
illicitus, -a, -um i. quod non licet 1 adi. 2 subst. n.pl.
illico i.q. statim, protinus
illido, -si, -sum, -dere i.q. impingo, violenter admoveo, vi appropinquo (pro obi.res, accedit dat.)
illinc i.q. ab eo loco
illino, -levi, -litum, -linere 1 proprie a i.q. materia lenta obduco b i.q. depingo c i.q. inscribo, insculpo 2 translate a i.q. afficio, compleo b i.q. indo
® illocalis = ad sepulturam non aptus Gertz S 190, 13
illuc i.q. ad eum locum, in eam partem
illucesco, -xi, -cescere fere i.q. venio (de die)
illudo, -si, -sum, -dere i.q. irrideo, ludibrio habeo
® illuminare aliquem = visum ei reddere Gertz S 21, 2, illumina faciem tuam super servum tuum = fac ut claritate splendeat Gertz S 338, 21 RH; Gertz M : = vera fide instruere
® illuminator qui libros picturis ornat
® illusiones = errores
® illustrare = laudibus ornare, vera fide instruere
illustratio, -nis i.q. glorificatio
illustrator, -is i. qui laude ornat, illustrem reddit (c.gen.obi.)
illustris, -e i.q. clarus, excellens, notus (de moribus 92, 32) hic illic de ordine e.g. 106, 5 I adi.A c.abl. B nude 1 de rebus 2 de hominibus a generatim b de rege regisque prosapia c de Saxoniæ duce (superl.vi propria imminuta 438, 19) [II deest RH]
   illustre i.q. cum honore
illustro, -avi i.q. honoro, orno, extollo 1 hominem 2 rem
illuvies, -i f. i.q. inundatio 2 i.q. sordes, limus a c.gen. b nude
imago, -inis f. I i.q simulacrum II i.q. forma, figura (hic illic de vana et fallace forma) A hominis B rerum corporalium C incorporalium 1 generatim 2 speciatim a in memoria b per somnum III i.q. similitudo, species fere i.q. exemplum, specimen, spectaculum 121, 25 : hanc ...-inem (huius rei similitudinem) IV i.q. titulus V de hominibus; Georges : gr.:eikôn = imago (teutonice: Abbild, Brustbild)
imbecillis, -e i.q. infirmus
imbecellitas, -tis 1 i.q. infirmitas, inopia a c.gen. b c. adi. 2 i.q. ægrotatio (de infirmitate corporis) 3 i.q. timiditas (de infirmitate animi)
imbellia, -æ de statu hominis ad bellum inutilis
imbellis, -e 1 de iis qui bellare non student i.q. non bellicosus, mollis 2 de iis qui bellare non audent i.q. ignavus, timidus 3 de iis qui(quæ) bellare non possunt i.q. infirmus, inutilis
imber, -ris m. 1 proprie i.q. aqua de cælo ruens syn nimbus273, 3 2 translate i.q. multitudo
imberbis, -e i.q. non barbatus, barba non præditus
® imbibitus (error) [in + bibo] translate: qui vanam opinionem imbibit GertzM/RH
imbuo, -i, -tum, -ere c.abl. 1 rei corporeæ i.q. impleo 2 rei incorporæ i.q afficio, doceo
   imbutus, -a, -um de hominibus 1 c.abl. i.q. affectus, impletus 2 c.gen i.q. doctus, peritus
imitatio, -nis i.q. actio imitandi (c.gen.obi.)
imitator, -is i.qui imitatur
imitor, -atus sum, -ari 1 i.q. æmulor, æquo, simulo a c.acc. b c.acc. et abl. 2 i.q. sequor, utor
immanis, -e i.q. ingens, permagnus (vergit in notionem atrocitatis) Gertz M : immanissimus = permaximus
immanitas, -tis 1 i.q. ingens magnitudo 2 i.q. ingens multitudo
® immarcescibilis (< in + marcesco = deflorescere) = semper in flore
immaturus, -a, -um i.q. non maturus 1 proprie 2 translate
   immature i.q. inconsulte
® immeabilis qui transcendi non potest
® immediate = extemplo
immedicabilis, -e i.q. insanabilis
immemor, -is i.q. oblitus, neglegens 1 c.gen.obi. 2 c.acc.c.inf.
immensitas, -tis i.q. ingens magnitudo (vergit in notionem sævitiæ)
immensus, -a, -um de magnitudine quam metiri non possumus 1 spectat ad homines i.q. innumerus 2 spectat ad res a corporeas b incorporeas
immerens, -tis [adiectivus RH] i.q. innocens, qui notam, pænam, suspicionem non meret
immergo, -si, -sum, -gere c. acc.et dat. 1 proprie a i.q. intingo, infero b i.q. obicio, inicio, infero 2 translate i.q. obicio
immeritus, -a, -um i.q. indebitus
   immerito i.q. sine causa, iniuste
immineo, -ere I sensu strictiore de actione pendentis rei (c.dat.) II sensu latiore i.q. insto A sensu temporali B sensu peiorativo 1 c.dat. eorum quibus periculum instat, in quos impetus fit; a pro subiecto persona ; b pro subiecto res 2 nude
   imminens, tis i.q. instans 1 adi. 2 subst.
immitis, -e i.q. atrox, non mitis
   immitius i. atrocius
immitto, -ssi, -ssum, -ttere 1 i.q. in aliquem locum dirigo a c.acc.et dat. b c.acc. (t.t. de equis quorum habenæ solvuntur 232, 1) 2 i.q promitto
immo i.particula augens novam sententiam præcedenti addit 90, 6
immobilis, -e i.quod moveri non potest, quietus, tranquillus
immoderatus, -a, -um i.cui modus non est 1 nude 2 c. gen. rei non moderatæ
immodestus, -a, -um i. non modestus, cui modus non est
immodicus, -a, -um 1 i.q. non modicus, non parvus 2 i.q. qui modum nescit
   immodice i. sine modo
immolo, -avi i.q. sacrifico
immoror, -atus sum ari c. dat. 1 proprie i.q. moror in aliquo loco 2 translate
immortalis, -e i.q. non mortalis, æternus
immortalitas, - tis i.q. condicio eius qui mori non potest
immotus, -a, -um i.q. immobilis, non motus
immunditia, -æ i.q. impuritas, sordes, squalor
immunis, -e i.q. non particeps, purus 1 c.gen.2 c.ab et abl.
immunitas, -tis i.q. libertas, condicio eius qui tributum solvere non tenetur 1 c.gen. 2 abs.
® immutabiliter quod immutabilis est; etiam vide inmutare
impactio, -nis i. actio impingendi, illidendi, ictus
impar, -is 1 c. dat. i.q. inferior 2 sine dat. i.q. non par a generatim (c. abl. e.g. 106, 27 b speciatim de numero 467, 15
   impariter i. non pariter (spectat ad condicionem)
imparatus, -a, -um i.q. non paratus
® impartire = impertire (< in + partio) quod vide
impatiens, -tis i.q. non patiens (de eo qui aliquid non pati, sustinere non potest) 1 c.gen.obi. 2 nude i.q. moræ impatiens
impatientia, -æ i.q. condicio eius qui aliquid non patitur 1 generatim (c.gen.obi.) 2 speciatim de eo qui moram non patitur a nude b c.gen.; Gertz M = ira
impedimentum, -i de iis quæ impediunt (de obstaculis corporalibus) 1 generatim de quolibet obstaculo a nude b c.gen. c c. gen. definitivo 2 speciatim de sarcinis
impedio, -vi, -tum, -re 1 i.q. arceo, prohibeo, efficio ut aliquid non fiat 2 i.q. remoror, retineo
   impeditus, -a, -um i.q. difficilis, qui impeditur
impello, -puli, -pulsum, -pellere I i.q. pellendo afficio, violenter tango A proprie 1 abs. 2 c.acc.B in imagine II i.q. hortor
impendeo, -ere i.q. immineo
impendium, -i 1 i.q. actio impendendi, exhibendi, monstrandi (hic illic periphrastice) 2 i.q. damnum, iactura; a c.gen.obi.; b nude 3 i.q. opera, labor
impendo, -di, -sum, -dere 1 i.q. facio ut aliquid pendeat 2 i.q. do, præbeo, solvo a c.acc.et dat. b c.acc. 3 i.q. utor, alicuius rei obtinendæ causa (cf. 54, 11 ordo versuum mutandus non est); obsequium pendo = res divinas conficere, sacramenta, cultum exsequi Gertz S 385, 18
   impensus, -a, -um i.q. gravis, magnus, sumptuosus
   impense i.q. sumptuose, valde
impensa, -æ i.q. actio impendendi, tribuendi 1 c.gen 2 abs. a i.q. sumptus; (nota de vectigalibus 342, 6) b i.quod labore efficitur
imperator, -is 1 de Carolo Magno 255, 27 2 de Cæsare romano 272, 23 3 de Cæsare Græco 4 in imagine de deo
imperatorius, -a, -um i. quod ab imperatore datur, ad imperatorem pertinet
imperfectus, -a, -um i.q. non perfectus
imperialis, -e i.q. ad imperium pertinet;imperialiter = ut imperator Gertz M
imperitia, -æ de condicione eius qui peritus non est, inscitia 1 abs. 2 c.gen.
imperito, -avi i.q. impero, imperia do 1c. dat. 2 abs.
imperitus, -a, -um i.q. non peritus, rudis (sæpe per enallagen) 317, 28
imperium, -i I i.q. actio imperandi, edictum, iussio A abs. B c.gen. 1 personæ imperantis 2 rei imperantis 3 rei imperatæ II i.q. ius terræ imperandi, gubernandi, regnandi (de dominatione; nonnulli loci et huc et ad III trahi possunt e.g. 39, 16 A generatim 1sine gen. 2 c.gen.imperantis3 c. gen.terræ imperatæB speciatim de dominatione imperii Romani III i.q. terra cui imperatur A præest imperator B præest rex i.q. regnum 1 c.gen.2 sine gen
impero, -avi i.q. præcipio, mandata do 1 generatim a nude b c.acc.rei præceptæ c c. dat d c.obi.et inf.e c. acc. c.inf. f c.inf. g c. ut 2 speciatim de rege a abs.b c.acc. c c. dat.
   imperata, -orum i.q. edicta, iussiones
® imperpetuum = in perpetuum
impertio, -vi, -tum, -re i.q.attribuo, assigno
impetitio, -nis i.q. actio impetendi, adoriendi 1 generatim 2 speciatim in iure 254, 35
impeto, -ivi, -itum, -ere i. sensu hostili peto, adorior ; ethera vocibus impetere = graviter in aliquem invehi. Gertz S 107, 7
impetro, -avi i.q. efficio ut alquid obtineam, adipiscor 1 c.subst 2 c.enunt.; Gertz M impetrare c.acc. et inf.
impetuosus, -a, -um i.q. impetu plenus, vehemens
impetus, -us 1 generatim i.q. vis, vehementia cum rerum corporalium tum animi a nude b c. gen 2 speciatim i.q. actio hostiliter aggrediendi a nude b c. gen.
impietas, -tis i. condicio eius qui impius est, divinas humanasque leges ignorat 1 nude 2 c.gen.
impiger, -ra, -rum i.q. non piger, vehemens
® impignorare = (op)pignorare (< pignus) = pignori dare >< pigneror = pignus accipio; impignoratio = actio pignori dandi
impigre i.q. celeriter, non pigre
impingo, -pegi, -pactum, -pingere 1 i.q. vi adigo, admoveo, illido a c.acc. b c.acc.et dat. 2 i.q. vi attingo, moveo; terram cum baculo impingere Gertz S 403, 19
impius, -a, -um i.q. non pius, divinis humanisque legibus repugnans
impleo, -vi, -tum, -re 1 i.q. plenum facio, confercio a proprie b translate 2 i.q. verum esse demonstro 3 i.q. ad finem perduco 4 i.q. pervenio ad 5 i.q. gero 6 i.q. servo
® implicitas = confusio (nominum regum danicorum) Gertz M /RH
implico, -avi sive ui, -itum sive atum, -are I sensu strictiore A jam interlucet notio propria sinus faciendi 36, 12 -itus gyris serpens B notione propria imminuta 1 i.q. impedio a c.acc. b c.acc. etabl. II sensu latiore A c.acc. et abl. 1 i.q.impedio, involvo, irretio 2 i.q. condo, detineo 3 i.q. cingo, impleo B c.acc.et dat. i.q. obicio C c.acc. i.q. capio
imploratio, -nis i.q. actio implorandi, petendi
imploro, -avi i.q. vehementer peto
implumis, -e i.q. plumis orbatus
impolitus, -a, -um i.q. infacetus
impono, -sui, -situm, -nere 1 proprie de actione collocandi, ponendi in aliquo loco 2 in imagine 3 translate a i.q. irrogo b i.q. trado c i.q. facio
® importabilis = intolerabilis; = quæ transportari non possunt Gertz M
importat, avit, -are i.q. infert 2 i.q. secum fert, significat : 193, 32
® impostura (= impositura <impono) = fraudatio
impoturnitas, -tis de rebus adversis 1 abs. 2 c.gen
importunus, -a, -um i.q. adversus, molestus; = impudens Gertz S 88, 6
   importune i.q. moleste
impossibilis, -e i.q. non possibilis, quod fieri non potest
® impostor < impositor < impono quod vide Georges
impotens, -tis1 abs. a i.q. sui non potens, rabidus, tumens b i.q. non potens, debilis 2 c.gen. a non potens b de eo qui temperare non potest
impotentia, -æ 1 de condicione eius qui sui potens non est i.q. ira, tumor 2 de humili condicione i.q. debilitas
impræsentiarum i.q. nunc, in præsentia harum (sc. rerum) 220, 1 opp. olim 245, 21
imprecatio, -nis i.q. actio imprecandi, exsecrandi
® impremunîtus (< in+prae+munitus) qui se non ante munivit
impressio, -nis 1 c.gen. i.q. actio imprimendi 2 abs. i.q. actio appropinquandi
imprimis i.q. primo, præcipue, præ ceteris opp. mox
imprimo, -pressi, -pressum, -primere 1 proprie i.q. violenter impono a c.acc.et dat. b c.acc. et abl. c c.acc. i.q. infligo 2 in imagine
improbitas, -tis de morum turpitudine
improbus, -a, -um i.q. flagitiosus, turpis 1 adi 2 subst.
   improbe i. cum dedecore
improperium i.q. convicium, actio improperandi
impropero, -avi i.q. cum conviciis obicio; Gertz M :cum conviciis reprehendere
improvidus, -a, -um i.q. imparatus, inopinatus(active) 2 i.q. incautus
improvisus, -a, -um de iis quæ non provisa sunt i.q. subitus 1 de hominibus 2 de rebus
   ex improviso i. q. subito, inopinato
imprudens, -tis i.q. non prudens, ignarus, stultus
   imprudenter i.q. stulte
imprudentia, -æ i.q. stultitia (opp.calliditas)
impubis, -eris i. qui pubes sive maturus non est
impudens, -tis de eo cui pudor sive verecundia non est i.q. arrogans
   impudenter i.q. sine pudor, arroganter
impudentia, -æ i. condicio eius cui neque pudor neque verecundia est
impudicitia, -æ de condicione eius cui castitas non est
impudicus, -a, -um i.q. pudore alienus, a verecundia remotus, = impudens
impugnator, -is de eo qui impugnat, adoritur
impugno, -avi i.q. adorior, impetum facio adversus
impulsio, -nis i.q. actio pellendi (c.gen.obi.)
impulsus, -us 1 i.q. actio impellendi, ictus a abs. b c.gen 2 translate i.q. admonitio, instinctus a c.gen. b c.adi.
impune i.q. sine pæna, sine ultione (197, 11 i.q. inultus)
impunitas, -tis i. condicio eius qui pæna non afficitur
impunitus, -a, -um i. non punitus, pæna non affectus 1 c.gen rei 2 abs.
imputo, -avi i.q. addico, attribuo1 pro obiecto subst. 2 pro obiecto enunt.
*in I c.acc. A de relatione locali 1 c. verbis movendi a composita b simplicia 2 sine verbis 323, 27 406, 2 B relatione locali vanescente 1 in universum a c.verbis b c.subst. 2 de relatione finali a c.verbis b c.adi. c c. subst. vel pron. pro gen. 3 de novo alicuius statu 4 de effectu cum aliarum actionum tum commutationum5 de sensu hostili (non semper distingui potest utrum proprie de motu an de sensu hostili agatur e.g.36, 38 51, 18 a c. verbis b sine verbis 6 de sensu benigno a c. verbis b sine verbis C de relatione temporali 1 durationem indicat 2 i.q usque in 3 distributive D de relatione modali 1 abs. 2 c.gen.
iuncturæ c. adi. n. sg. e.g. in longum, in sublime in medium II c. abl. A de relatione locali 1 c. verbis a generatim b c. nominibus propriis (nusquam urbium) 2 sine verbis B relatione locali vanescente 1 generatim 2 speciatim a limitat personam vel rem de quibus agitur b de numero ad quem pertinet is de quo agitur c i.q.ante; Gertz M in antea = ulterius; inibi = ibi ;in palam = palam ; in hoc = hoc dicens/ hoc modo;propter hoc;in aliquo = aliquo modo ; in nullo = nullo modo; in tanto...sic ut = tantum ...quantum; in brevi = 1 paulo ante 2 mox = in proximo; in odium alicuius = ob odium; in penam = poenâ dignus;in continenti = statim;in signum = ut signum; in honore = in honorem;in fide suâ = fide suâ; in legatione vadere = ut legatus vadere; in multitudine = permulti; in ore gladii (2. Buch Mose 17, 13) = acuto gladio; in via = per viam ; regem etc. assumere, eligere, consecrare, coronare, sublimare, in episcopum confirmare, in uxorem ducere (danice semper in = "til") C de relatione temporali 1 c. subst. 2 c. gerund. D de relatione causali i.q. propter E de relatione instrumentali 1 c. nom 14, 23 fortis in armis 2 c. ger. F de relatione condicionali 41, 19 in obscuranda nobilitate remedium ducebat G de relatione finali 184, 26 æque in retinendo regno ac recuperando instruere H de relatione concessiva 504, 21
iuncturæ c. abl. sg.e.g.in dubio, pl.e.g.in primis
® inabundantia = abundantia Gertz S 218, 11
® inaccessibilis = qui adiri non potest
inaccessus, -a, -um 1 i.q. non accessus, invius 2 i.q. non accessibilis
   inaccessa, - orum i.q. partes non accessæ, inviæ
inæqualis, -e i.q. non planus (de terra)
inæqualitas, -tis i.q. condicio non æqualis, diversitas
® inalto, -avi, -altum, -are : Georges :humiles inaltare = erigere
inanis, -e 1 adi. a i.q. falsus, vanus b i.q. debilis 2 subst. 39, 33
   inaniter i.q. falso, sine effectu
inanitas, -tis i.q. desertio
inauditus, -a, -um i.q. non auditus, novus
inauratus, -a, -um i.q. auro obductus
® inauris plur. : insigne aurium
‡incaleo, -re i.q. incalesco
incalesco, -ere i.q. calidus fio, commoveor (de animis)
incantatio, -nis i.q. actio vel formula incantandi; Gertz MI, 76, 14 ; actio incantandi vide incantoRH
incanto, -avi i.q. carmina facio 75, 22; Georges: carmen malum incantare = formulam magicam recitare/declamare/murmurareRH
® incarceratus tarde (< in + carcero) = in carcere et vinculis Gertz M
® incarnatio sc. dominica = (in carnalitate degereRH)
® incausare = incusare
® incaustum = atramentum
incautus, -a, -um 1 adi. i.q, non cautus, non satis providus a abs. (sæpe per enallagen) b c.gen.obi. 2 subst.
   incaute i.q. non provide, , non caute
incedo, - ssi, -ssum, -dere I intr. A sensu locali de actione se movendi 1 c. dat 2 sine dat. a de personis b de navibusB sensu locali vanescente 1 i.q. accidit, accedit 2 fere i.q. sum C sensu locali penitus amisso i.q. impleo 1 c.dat. 2 abs. II trans. i.q. ingredior, incipio
incendium, - i 1 proprie de actione ardendi, flammas emittendi a c.gen. rei(ardentis, excepto 455, 7) b nude 2 translate; incendia = flammæ infernales Gertz S 88, 3
incendo, -di, -sum, -dere 1 proprie i.q. incendio trado 2 translate i.q. impello, instigo, permoveo
® incensio = actio incendendi RH
® incensum = 1 tus 2 Georges :sacrificium 3 Georges : = incensio Ambrosius : hora incensi
incentivum, -i i.q. esca, nutrimentum, materia ignis 8, 11; incentivum (sc.signum) habere = incitari Gertz S142, 1 ; = incitare in / ad = hortari ad Gertz S 16, 25
incentor, -is i.q. instigator, de eo qui incendit (translate) 1 nude 2 c.gen.
® inceptio (opp. depositio) = inceptum quod vide
® inceptus, -a, -um < incipio = (opus inceptum) quod aliquis inceperat
inceptum, -i i.q. res cæpta, propositum
incertus, -a, -um 1 i.q. non certus, anceps a abs. b c.gen. c c. de d c. supino e c. quæstione indirecta 2 i.q. non tutus
incessanter i.q. assidue, sine ulla intermissione
‡incessatus, -a, -um i. continuus
incesso, -ere i.q. adorior 1 c.acc. 2 abs.
incessus, -us 1 i.q. actio incedendi, gressus a nude b c. gen. 2 i.q. actio veniendi, incidendi 3 i.q. actio incessendi, aggrediendi(c.gen.)
incestum, -i de qualibet gravi castitatis violentia (non solum de adulterio inter consanguineos)
incestuosus, -a, -um i.q. incestus, non castus
incestus, -us i.q. incestum
inchoamentum, -i i.q, initium, principium 1 c.gen. 2 abs.
inchoo, - avi i.q. cæpi, inauguro, initium facio 1 c. acc. 2 abs.
‡incidenter i.q. casu, fortuito 287, 25 : cuius incidenter mentionem egi (i. cuius mentio incidit)
incido, -i, -dere 1 abs. i.q. accido 2 i.q. (casu, fortuito) pervenio(sequitur in);( Gertz M incidere plagam = in plagam incidere) a sensu locali b sensu locali vanescente 3 c.dat. a rerum b personarum;Georges :litteras incidere in lignum (Gell.) vide littera
incîdo, -di, -sum, -dere i.q. abscido, secando tollo
incinero, -avi i.q. in cinerem converto, concremo
incircumspectus, -a, -um i.q. improvisus, inopinatus, non exspectatus; Gertz M = inconsideratus
incitamentum, -i de eo quod incitat i.q. stimulus 1 c.gen. (cum rei effectæ tum rei libidinem efficientis) 2 sine gen.
incito, -avi i.q. stimulo
   incitatus, -a, -tum 1 i.q. celer, rapidus 2 i.q. instigatus, turbulentus
   incitate i.q. magno impetu
incitus, -a, -um i.q. incitatus, rapidus
inclaresco, -ui, -escere i.q. clarus fio
inclementia, -æ i.q. duritia, gravitas
inclinatio, -nis i.q.i.q. actio inclinandi
inclino, -avi 1 i.q. flecto a proprie b translate 2 i.q. diminuo 3 i.q. subicio; Gertz M inclinare = se inclinare
inclinatus, -a, -um i.q. flexus
inclitus, -a, -um i.q. clarus, nobilis, notus
includo, -si, -sum, - dere i.q. circumcludo, complector, limito 1 c.abl. 2 c. inter 323, 1
incognitus, -a, -um i.q. non cognitus, ignotus; Gertz M = ignarus
incola, -æ g.c. de iis qui terram colunt, habitant 1 c.gen. 2 abs.
incolo, -colui, -cultum, -colere i.q. habito
incolumis, -e i.q. integer, non saucius (opp. divisus 263, 22, exhaustus 377, 27)
incolumitas, -tis i. condicio vel status eius qui incolumis est 1 abs. 2 c.gen.
® incombustus = non ustus Gertz S 83, 8
incomitatus, -a, -um i. sine comitatu
® incommoditas = miseria Gertz S 97, 19; Gertz M incommoditates = incommoda n. plur.
incommodus, -a, -um i.q. non commodus, impeditus
   incommodum, -i n. i.q. clades
incomparabilis, -e i. quod comparari non potest 1 nude 2 c.dat.
incompertus, -a, -um i.q. non compertus
incompositus, -a, -um 1 i.q. non compositus, inconditus, vulgaris 2 i.q. difficilis, non habilis a adi. b subst.; Gertz M (scripta incomposita = monstruosa)
incomprehensus, -a, -um i.q. incomprehensibilis, quod comprehendi non potest
incomptus, -a, -um i.q. non comptus, rudis
inconcessus, -a, -um i.q. non concessus, prohibitus
inconcinnus, -a, -um i.q. non concinnus, non conveniens 1 abs. 2 c.dat.
® inconculcatus = non conculcatus i.q. sine refutatione Gertz M/RH
inconcussus, -a, -um i.q. non concussus, tranquillus; inconcusse = immutabiliter Gertz S 305, 4
inconditus, -a, -um i.q. agrestis, incompositus, rudis
incongruus, -a, -um i.q. non aptus, non congruus, non conveniens 1 c.dat. 2 abs.
inconsentaneus, -a, -um i.q. non aptus, non consentaneus, incongruus
® inconsolabiliter = omni consolatione invisa
inconstantia, -æ i.q. levitas, condicio vel status eius qui constans non est
inconsultus, -a, -um 1i.q. non consultus, de eo cuius consilium neglectum est 2 i.q. incircumspectus, temerarius
® incontextus, -a, -um = oratio quae cohaerens non est Gertz M /RH
® incontinenter = modestiâ carens Gertz M /RH
® inconvulsus = non perturbatus Gertz M
® incorporare = adiungere; incorporatio = etiam adiectio Gertz M /RH
® incorrectus = non emendatus Gertz M
® incorrigibilis = insanabilis Gertz M/RH
incorruptus, -a, -um i.q. non corruptus, non deletus
increbresco, -ere i.q. creber fio
incredibilis, -e i.q. fide non dignus, ingens 1 adi. a additur subst. b additur enunt. 2 subst. 239, 5
incredulitas, -tis i.q. condicio vel status eius qui non credit
incredulus, -a, -um i. qui non credit 1 abs. 2 c.gen. obi.
incrementum, -i de actione crescendi huiusque actionis effectu i.q. augmentum 1 c.gen. a rei b personæ 2 abs.
increpito, -avi i.q. crepito, strepito
increpo, -ui, -itum(avi, -atum Gertz M), -are 1 c.obi. personæ i.q. conviciis onero a c.acc. b c.gen rei obiectæ c sequitur quod 2 c.obi. rei
incruentus, -a, -um i.q. non cruentus
incubo, -are [cf. incumbo] 1 proprie (de actione cubandi) 2 i.q. studeo, operam do (c.dat.)
inculco, -avi 1 abs. i.q. insero 2 c.dat i.q. ingero
® inculpabilis = innocens
incultus, -a, -um i.q. non cultus, non habitatus 1 adi. 2 subst. n.
incumbo, -bui, -bitum, -mbere I intr. A proprie de motu 1 generatim a c. super b c.dat 2 speciatim de vento mari imminente B translate 1 de personis quæ alicui rei operam dant a c.dat. b c. ad 2 de rebus (c.dat. personæ) II trans. 393, 16 cuius fortunæ suam (incumbitRH)
incunabula, -orum n. 1 de loco ubi recubat infans 2 de infantia vel de cura infantis 3 abstr. pro concr. de infante 264, 24 4 fere i.q. origo
incunctans, -tis de remigio quod sine cunctatione fit
   incunctanter i.q. sine cunctatione, statim
incuria, -æ i.q. neglegentia 1 abs. 2 c. gen. eius qui curam non gerit
incurro, -i, -ere i.q. subeo (c.acc.)
incursatio, -nis i.q. actio incursandi, impetus
incursio, -nis i.q. incursatio
incurso, -avi 1 c. acc. i.q. adorior 2 abs. a i.q. adorior b i.q. inundo 3 c. dat. i.q. curro in
incursus, -us 1 i.q. inundatio 2 i.q. impetus, actio adoriendi a c.gen. b c. adi
incurvus, -a, -um i.q. aduncus, unco præditus
incus, -dis f. de loco qui malleo tunditur;Georges: eandem incudem tundere ; proverbium: esse inter malleum et incudem
® incusare = culpam conferre in aliquem > etiam = accusare
‡incussio, -nis i.q. actio incutiendi, iaciendi
incussus, -us de vi lapidis icti
incutio, -ssi, -ssum, -tere 1 proprie i.q. ico 2 i.q. facio, inicio a c.acc. et dat. b c. acc.; Gertz M = concutere
indagatio, -nis i. actio indagandi, scrutatio
indago, -inis i.q. fines, territorium 1 abs. Gertz M tamquam indagine inclusus 2 c.gen.
indago, -avi 1 i.q. exploro, perscrutor 2 i.q. invenio; Gertz M = explicare (Georges :intervallum siderum a terrâ indagare (Cic.)
*inde 1 prævalente sensu locali i.q. ex eo loco; a solum ponitur; b inde...unde c hinc...inde 2 sensu temporali prævalente i.q. deinde 3 vergit in notionem causalem i.q. ideo, quamobrem
indebitus, -a, -um i.q. non aptus, non debitus 1 c.dat. 2 abs.; indebite adv. = indigne Gertz M /RH
indecens, -tis i.q. non decens, ignominiosus
   indecenter i. non decenter
indecorus, -a, -um i.q. non decorus, non decens, ignominiosus
® indeficiens = numquam deficiens Gertz S 88, 7;indeficienter = indesinenter Gertz M
indefessus, -a, -um i.q. non defessus, non lassus, non fatigatus
indeflexus, -a, -um i.q. non flexus
indemnatus, -a, -um i.q. non condemnatus
indemnis, -e i. damno non afflictus
indemnitas, -tis i.q. impunitas, vacuitas damnationis (opp. damnationis consortio)
® indesinenter = continenter Gertz S 19, 25
index, -icis de eo qui alquid indicat (cum subst. tum adi.) 1 c.gen. 2 sine gen.
® indicare = indicere =imperare Gertx M
® indicibilis = incredibilis
indicium, -i 1 i. actio indicandi, declarandi, deferendi a c.gen. rei indicantis b abs. 2 i.q. documentum, signum a generatim c.gen. rei indicatæ b speciatim de miraculis 281, 27 329, 1 329, 36
indico, -avi i.q. nuntio, notum facio 1 c. acc. 2 c. duobus acc. 3 c. enunt. 4 c.acc.c.inf. 5 abs.
indico, -xi, -ctum, -cere 1 i.q. iniungo, impono 2 i.q. declaro
[indidem i.q. ex eo loco 112, 6 e coni. vix recta]
®indies = in dies = cotidie
® indifferenter (< indifferens) = eodem modo Gertz M/RH
indigena, -æ m. de iis qui in ipsa terra nati sunt, de vernaculis 1 subst. 2 adi.
indigentia, -æi.q. inopia
indigeo, -ui, -ere i.q. mihi opus est 1 c.gen. 2 c.abl.
   indigens, -tis i.q. (inopia)afflictus
indigestus, -a, -um 1 i.q. non digestus, crudus 2 translate i.q. recens
indigetes, -um m. i.q. incolæ
® indignanter = aegre ferens Gertz M/RH
indignatio, -nis 1 proprie de hominibus i.q. actio indignandi, ira a abs. b c.gen. subi. c c. gen obi.2 translate de terra cadavera fastidienti
indignitas, -tis i.q. condicio humilis
indignor, -atus sum, -ari i.q. ægre fero 1 c.acc.c. inf. 2 abs.
   indignans, -tis i.q. fastidiosus (de eo qui aliquid aspernatur)
   indignanter i. cum indignatione, ingrato animo
indignus, -a, -um i.q. non congruus, non dignus, non idoneus 1 additur id quod (ali)quis non meret a c. abl. b c. enunt. rel. 25, 16 c c. inf. d c. ut 2 solum ponitur a app. subst. b app. inf.
   indigne 1 i.q. ægre c. verbo ferendi 2 i.q. modo non digno (de actione qua aliquis dignus non est et in bonam et in malam partem)
indigus, -a, -um i.q. indigens (c.gen. obi.)
® indilate = nulla mora Gertz M/RH
® indisciplinatus (in+disciplina) = effrenatus (Georges : Eccl.) Gertz M : ex ordine dissolvens RH
® indiscussus (in + discutio) = qui indagatus non est Gertz M /RH
® indiscretio = sine moderatione Gertz S 316, 27
indissolubilis, -e i. quod dissolvi non potest
indo, -didi, -ditum, -dere i.q. addo, iniungo 1 c.dat. 2 abs.
indoles, -is f. 1 i.q. ingenium, insita natura a c.gen. b abs. 2 abstr.pro concr. de ipsa persona i.q. suboles
indolesco, -ui, -escere i.q. dolorem sentio
indomite i.q. superbe
indonatus, -a, -um i.q. non donatus
indormio, -vi, -tum, -re i.q. dormio apud (c. dat.)
indubitanter i.q. procul dubio; sine dubio ( Gertz S)
indubitatus, -a, -um de quo dubitari non potest
   indubitato i.q. sine ulla dubitatione
® induciæ vide indutiæ
induco, -xi, -ctum, -cere 1 proprie, nondum evanuit notio localis 2 translate i.q. adduco, permoveo; Gertz M: inducere proelium super aliquem; inducere c.acc.c. inf.= sibi persuadere RH
indulgentia, -æ i.q. actio indulgendi, favendi, gratiam faciendi 1 c.gen. 2 abs. Gertz M = venia (peccati)
indulgeo, -si, -tum, -gere i.q. credo, dono a c.dat.et acc.b c.acc. 2 i.q. obtempero, morem gero (c.dat solo); indulgere = ignoscere Gertz S 433, 1; Gertz M I, 100, 3 :cuncti indulgebant silentio = se dedebant silentio
   indulgens, -tis i.q. mitis
   indulgenter i. cum indulgentia
® indultor (criminum) = qui indulget Gertz M/RH
® indultum = beneficium papae/ concessio papae(Georges /RH) Gertz M
indumentum, -i i.q. vestimentum quo induitur aliquis
induo, -i, -tum, -ere 1 proprie i.q. amicio, capio (de veste sim.) 2 translate a i.q. gero b i.q. ago c i.q. dono
   indutus, -a, -um i.q. gerens (de vestimentis)
industria, -æ i.q. labor, studium, virtus sive peritia studio parta 1 abs. a generatim b speciatim 44, 33 de/ex -â (i.q. sua sponte, consulto...) 2 c. gen. a subi. b obi. Gertz M industriâ = sua sponte
industrius, -a, -um 1 de personis i.q. strenuus 2 de rebus per industriam sive de industria factis
   industrie i. cum industria
indutiæ, -arum i.q. dilatio, tempus, tranquillitas 1 abs. 2 c. gen.
® induviæ, -arum = indumentum quod vide
inedia, -æ i. actio non edendi, fames, ieiunium
® inedicibilis = id quod non exprimi potest Gertz S 379, 20 RH
® ineffabilis /ineffabiliter = " " "
inefficax, -cis i.q. non efficax
inemendabilis, -e i. quod emendari non potest
® inenarrabilis = qui non funditus narrari potest Gertz M/RH
ineo, -ii, -itum, -ire 1 intr. i.q. incipio 2 trans. a sensu locali nondum debilitato de actione in alquem locum se movendi b debilitato sensu locali i.q. incipio
ineptiæ, -arum i.q. insipientia, stultitia
ineptus, -a, -um i.q. insipiens, stultus; Gertz M : ineptus pro armis
inequito, -avi i.q. equito in
inermis, -e i.q. armis orbatus, sine armis
‡inermitas, -tis i.q. condicio eius qui arma non fert
iners, -tis i.q. degener, remissus, segnis(quod ad probrum pertinet) 1 adi. 2 subst. de stultis
inerter 1 i.q. segniter 2 i.q. sine arte
inertia, -æ i.q. segnities, tarditas 1 c.gen. 2 abs.
inevitabilis, -e i. quod evitari non potest
inexcussus, -a, -um i.q. non excussus, non temptatus
inexorabilis, -e i.qui exorari, flecti non potest
   inexorabiliter de actione non mutabili
inexpertus, -a, -um i.q non exploratus
inexpiabilis, -e i. quod expiari non potest
inexpletus, -a, -um 1 i.q. non expletus 2 i.q. non sanatus
inexploratus, -a, -um i.q. non exploratus, inexpertus
inexpugnabilis, -e i. quod expugnari non potest
inextricabilis, -e i. quod extricari non potest, indissolubilis (cum proprie tum in imagine et translate)
   inextricabiliter i ita ut extricari non possit
® infacundia = sine eloquentia Gertz S 79, 1
‡infallibilis, -e i. quod non fallitur Gertz M infallibiliter = sine errore (percutere)
infamia, -æ i.q. dedecus, ignominia, probrum 1 c.gen. 2 abs.
infamis, -e i.q. probrosus, infamia plenus
infandus, -a, -um i.q. exsecrabilis, detestabilis, detestandus 1adi. 2 subst.
infans, -tis g.c. de parvulis pueris
infantia, -æ i.q. prima hominis ætas 1 c.gen. (hic illic abstr. pro concr.) 2 abs.
infantilis, -e i. ad infantes pertinens, infantibus aptus
infantulus, -i i.q. parvulus
infatigabilis, -e i. qui fatigari non potest
   infatigabiliter i. sine fatigatione
infaustus, -a, -um i.q. non faustus, non felix
infectus, -a, -um i.q. non factus, non perfectus
infecundus, -a, -um i.q. aridus, non fecundus
infelicitas, -tis i.q. infortunium, calamitas, condicio eius qui felix non est
infelix, -cis i.q. non felix, calamitosus 1 subst. 2 adi.
   infeliciter i.q. infortunate, sine fausto eventu
infensus, -a, -um i.q. hostilis, inimicus, oppositus 1 abs. 2 c.dat. 3 c. præp.
inferiæ, -arum de iustis exsequiis quæ mortuis debentur (de convivio post funus faciendo, de cervisio in honorem mortui bibendo 1 abs. 2 c, gen
® inferioritas = quod pecuniae deficit
infernalis, -e i.q. inferus, quod ad inferos pertinet; infernalia quæ ad infernum ducunt vel pertinent
infernus, -a, -um i. quod ad inferos, mortuos pertinet 1 adi. 2 subst. m.pl.
infero, -intuli, -illatum, inferre I pro obiecto res corporea (sensu locali) A i.q. portando infero B i.q. admoveo, induco, immitto (77, 34 complexibus ;286, 2 desertoribus in imagine i.q. aggredior) II pro obiecto incorporalia A i.q. affero, do 1 generatim 2 speciatim incommoda B i.q. profero C i.q. induco (morem novum) D i.q. impono, impero
*inferus, -a, -um de eo qui in regno mortuorum est 1 adi. 2 subst.m.pl. inferi vide infernus
   inferior, -us i.qui infra est, humilior, minor 1 adi. a de loco b de condicione 236, 5 ; pl. = subditi = familia c. abl. astu 2 subst. a de loco b de condicione vitæ, de dignitate
   infimus, -a, -um 1 proprie de loco i.q.humillimus a subst.n. pl. b adi. 2 translate i.q. minimus, vilis
   imus, -a, -um de loco 1 proprie a adi. b subst. n. 2 in imagine
infesto, -avi i.q. aggredior
infestus, -a, -um i.q. inimicus, molestus 1 c.dat. a adi. b subst.
inficio, -feci, -fectum, -ficere i.q. afficio; Gertz M II, 74, 6 inficiatus (< inficio :Georges II, B = veneno inficere)
® infideles = qui non credunt
infigo, -xi, -xum, -gere i.q. intundo
infinitus, -a, - um i.q. immensus, permagnus 1 de coporeis 2 de incorporeis (adv.i.q. maxime, multum)
infirmitas, -tis i.q. debilitas
® infirmari = aegrotare/aegresco ; = debilitari (passive)
® infirmitorium ubi aegroti reconvalescent ;etiam infirmaria
infirmus, -a, -um i.q. debilis, imbecillus; Gertz M aeger
® infitatio = negatio infitiatioque facti (Cic.) Gertz M t.t. in iudicio (Georges/RH)
infitior, -atus sum, -ari i.q. nego opp. confitior;passive :non infitiari potest quin alia causa in praemio sit, alia in poenis (Gell. in Georges) RH
inflammo, -avi translate i.q. incito;proprie: = flammesco Gertz M
inflecto, -xi, -xum, -ctere 1 proprie i.q. moveo, pulso 2 translate i.q. commoveo, muto
® inflexibilitas < inflexibilis <translate :opisthotonos = de membro quod rigidum factum est Gertz M/RH
inflictio, -nis actio infligendi, incutiendi 1 proprie 2 translate
infligo, -xi, -ctum, -gere 1 proprie et in imagine a i.q.impello, incutio b i.q. tundendo infero 2 translate i.q. infero, impono
inflo, -avi nonnisi translate i.q. augeo; inflatus = tumidus Gertz S 438, 14
influo, -xi, -ctum, -ere de motu liquoris 1 in aliquem locum 2 in aliquo loco 245, 31 aquæ moles..sabulo
influxus, -us de irruptione aquæ
informis 1 i. sine forma certis limitibus circumscripta 2 i.q. immensus
® informatio > institutio Gertz S 400, 31
informo, -avii.q. formo 1 proprie 2 translate; Gertz M informare etiam = instituere/erudire
infortunatus, -a, -um i.q. infelix
infortunium, -i i.q. calamitas
[infra i.q. sub, intra]
infremo, -ui, -ere i.q. clamo; de equo > exardesco Gertz S 107, 4
® infrenatus, -a, -um < particip. < (in +frenatus < freno)= equites non frenati
infringo, -fregi, -fractum, - fringere i.q. frango
   infractus, -a, -um nonnisi translate i.q. fractus, oppressus
infructuosus, -a, -um i.q. inutilis
® infrugi < (dat. < frux, -gis) (frugi (dat.) = idoneus) opp. infrugi = improbus
infulæ, -arum i. capitis vestimentum dignitaten significans, vel potius ipsa dignitas 1 generatim 2 i.q. insigne episcopi Christiani
infundo, -fudi, -sum, -ndere I proprie A stricte i.q. liquorem immitto 1 c.dat. 2 c.abl. i.q. perfundo, misceo B latius i.q. immitto II translate i.q. monstro
infusco, -avi nonnisi translate i.q. obscuro
ingemisco, -ui, -iscere 1 proprie de homine i.q. gemo 2 translate de re i.q. crepo
ingemo, -ere i.q. doleo, gemo (269, 13 c.acc. c. inf.)
ingenero, -avi i.q. creo, infero, inicio (c.acc. et dat.)
® ingeniolum (< demin.< ingenium) = parvum ingenium
® ingeniositas = abundantia ingeniosa
ingeniosus, -a, -um i.q. sollers
ingenitus, -a, -um i.q. non natus 2 i.q. ab origine impositus, innatus, nativus
*ingenium, -i I de indole hominis, de animo, de mente (spectat ad sollertiam, artem, virtutem, mores ;sæpe periphrastice) A in universum 1 c.adi., pron.vel gen. 2 nude B speciatim de callido ingenio 1 fere i.q. dolus 2 de instrumento bellico callide excogitato II i.q. acumen, acies
*ingens, -tis i. q. permagnus, immensus 1 de rebus corporeis 2 de rebus incorporeis
ingenuitas, -tis i.q. nobilitas, dignitas(generis) 2 i.q. probitas
ingenuus, -a, -um 1 sensu strictiore i.q. nobilis (spectat ad genus) a adi. b subst. m. 2 sensu latiore a i.q. illustris, clarus b i.q. probus c i.q. audax ; Gertz M 1 = indìgena 2 = liber 3 = enervatus quia servi plus sustinere possunt RH
ingero, -ssi, -stum, -rere i.q. infero, inicio 1 proprie et in imagine a c.acc. b c.acc. et dat. 2 translate vergit in notionem præbendi a c.acc. b c.acc. et dat.
inglorius, -a, -um i.q. non glorius
ingluvies, -i f. i.q. voracitas
ingratitudo, -inis i.q. mens ingrata
ingratus, -a, -um 1 active de eo qui gratias non agit, non gratus, beneficii immemor a c.gen.obi. b sine gen. 2 i.q. non acceptus, non carus; Gertz M ingratus alicui = adversus aliquem
ingredior, -ssus sum, -di 1 proprie 1.q. adeo, ineo, introeo (cum sensu strictiore pedibus movendi, cum sensu latiore navigando e.g.191, 33 394, 4) a abs. b c. ad c c. acc. 2 translate i.q. incipio, aggredior(c.acc.)
ingressus, -us I proprie A i.q. aditus 1 c.gen.subi. 2 c.gen. obi. 3 sine gen. B i.q. incursus (hostilis) II translate i.q. actio incipiendi (c.gen.obi.)
® ingruentia-ae = accessus violentus Gertz S 26, b, 15
ingruo, -i, -ere i.q. incido, irrumpo (intr.) 1 de re corporea 2 de re incorporea
inguen, -inis n. de verendis sive de inferiore ventris parte
inhabilis, -e i. q. non idoneus, inutilis 1 abs. 2 c. ad 3 c.dat.
® inhabitator = qui in provincia aliqua habitat Gertz S 191, 18
inhæreo, -si, -sum, -rere i.q. hæreo, infixus sum (c. dat.) 1 proprie 2 translate a i.q. incumbo b i.q. persequor
‡inhiator, -is i. qui appetit
inhibeo, -ui, -itum, -ere i.q. impedio, prohibeo 1 c.acc. 2 c. ne; Gertz M = interdicere : inhibere alicui, ne
inhio, -avi i.q. appeto, studeo 1 c.dat. 2 c. ad
inhorreo, -ere i.q. immineo
inhumanitas, -tis i.q. atrocitas
inhumatus, -a, -um i.q. non humatus, non sepultus
inibi i.q.eo loco
inicio, -ieci, -iectum, -icere I pro obiecto res corporea i.q. impono, immtto A proprie 1 accedit dat. 2 sine dat.B in imagine (accedit dat.) II translate (pro obiecto res incorporea) i.q. affero, do A accedit dat.B sine dat.
inimicitia, -æ fere i.q. discordia, odium 1 sg. 2 pl. a nude b c.adi. c. gen.
® inimicari alicui = ut inimicus exsistere
inimicus, -i 1 subst. m. i.q. adversarius, non amicus 2 adi. i.q. contrarius, infestus, hostilis, nocens a c. dat. b sine dat.
iniquitas, -tis de rebus adversis; Gertz S 67, 9 :peccatum, improbitas RH
iniquus, -a, -um i.q. iniustus, improbus (nota apud Saxonem deesse iuncturam regis iniqui vel iniusti scriptoribus mediæ latinitatis familiarissimam) ; Gertz S 118, 17 Christus in cruce inter iniquos = latrones; mammona iniquus Gertz S 86, 5 > qui iniquitati servire solet, sic Gertz.
   inique i.q. iniuste
initialis, -e i.q. primus
initio, -avi 1 i.q. imbuo (Christano ritu) 429, 22 Priszlavum 2 i.q. accipio
initium, -i i.q. exordium, principium 1 generatim a c.gen vel adi. b nude 2 speciatim de initio regnandi
iniungo, -xi, -ctum, -gere i.q. impono
*iniuria, -æ i.q. iniquitas, maleficium, vis 1 nude 2 c.adi. vel pron. 3 c.gen. a subi. b obi. c inhærentiæ
® iniuriari = iniuriam inferre Gertz S 192, 11
® iniuriator = qui aliquid iniuriose possidet RH, Gertz S 219, 12 : danice ugerningsmand = auctor sceleris RH
iniuriosus, -a, -um i.q. contumeliosus, iniquus 1 c.dat. 2 sine dat.
® iniurius sibi = sibi iniuriam inferre
iniustus, -a, -um i.q.iniquus, non iustus
® inmarcescibilis = immarcescibilis quod vide
® inmutare = innovare, crescere RH, Gertz S 406, 15 = mutare
innato, -avi i. in aqua moveor, nato in
innexus, -a, -um i.q. alligatus
innitor, -xus sum, -ti I i.q. fulcior, sublevor, incumbo A proprie 1 c.dat. 2 abs.B translate II i.q. persequor
innocens, -tis i.q. insons, liber culpâ
innocentia, -æ i.q. condicio eius qui non nocuit, integritas, probitas 1 c.gen., adi. vel pron.poss. 2 nude
innocuus, -a, -um 1 active a proprie de eo quod non nocet b translate i.q. insons, probus 2 passive de eo cui non nocetur, incolumis
innocue, - i.q. sine damno
® innodare (< in + nodus) = annectere nodo > prohibere
® innotescere = patefacere, rel. revelare
innovo, -avi i.q. renovo
innoxius, -a, -um 1 proprie de eo quod non nocet 2 translate i.q. insons, culpâ liber a adi. b subst.
innumerus, -a, -um i.q. innumerabilis, permultus 1 sg. collective 2 pl. a adi. b subst. m.
innuo, -i, -ere i. significo
inoffensus, -a, -um i.q. non impeditus
® inofficiare ecclesiam = officia divina celebrare Gertz M
inolesco, -evi, -itum, -escere 1 proprie i.q. maturus fio 2 translate i.q. orior
inopia, -æ i.q. penuria, egestas 1 c.gen. rei deficientis 2 c. gen. hominis(rei) qui(quæ) aliqua re caret 3 sine gen.
inopinabilis, -e i.q. incredibilis
inopinatus, -a, -um 1 passive i.q. improvisus 2 active i.q. improvidus a adi. b subst. m. pl.
inopinus, -a, -um i.q. improvisus
inops, -is i.qui aliqua re caret a c.gen. inopiæ b sine gen. i.q. pauper 2 i.q. vilis 3 i.q. infirmus a c.gen i.q. impotens b sine gen.
® inordinatus = non iusto ordine mil. ; inordinate: non secundum ordinis regulam rel. Gertz M; inordinatum n. Cic. :ex inordinato in ordinem adducere RH
*inquam, -it, -iens i.q. dico 1 c.acc.c. inf. vel cum duobus acc. 2 inducit orationem directam 3 ponitur post verba iterata
® inquies = animi motus
® inquietare = molestare, perturbare Gertz M
® inquietatio = molestia, onus Gertz M/RH
inquietudo, -nis i.q. commotio;= sollicitatio (Eccl. und spät Georges) Gertz S 106, 19
inquino, -avi i.q. dehonesto
inquiro, -sivi, -situm, -rere i.q. interrogo, quæro 1 c. quæstione indirecta 2 c.acc.
inquisitio, -nis i.q. indagatio
® inrecuperabilis = irrecuperabilis quod vide
insania, -æ i.q. dementia
insanus, -a, -um i.q. demens
insatiatus, -a, -um i.q. insatiabilis
inscitia, -æ i.q. stultitia
inscius, -a, -um i.q. nescius 1 c.gen.obi. 2 sine gen.
inscribo, -psi, -ptum, -bere 1 proprie i.q. scribo 2 translate i.q. attribuo
inscrutabilis, -e i.qui investigari nequit
insculpo, -si, -tum, -ere i. secando, cædendo inscribo
insecabilis, -e i. qui secari nequit
insectatio, -onis i. actio insequendi 1 proprie c.gen.obi. 2 translate i.q. contumelia, invectio
insectator, -is m. translate i.q. conviciator
‡insectatus, -us i. actio insequendi
insector, -atus sum, - ari 1 proprie i.q. persequor 2 translate i.q. convicior
insecutio, -nis 1 in universum i.q. actio sequendi 2 sensu hostili i.q. insectatio a sine gen. b c. gen.
insecutor, -is de eo qui hostiliter insequitur
® insegniter = non segniter Gertz S
insemino, -avi i.q. indo, suggero
® insensatus = amens Gertz S 113, 26
® insensibilitas (Ambros.) qui sensu caret Gertz S 361, 6
inseparabiliter i. ita ut ab aliquo separari non possit, constanter, semper
insequor, - insecutus sum, -qui I de actione sequendi A sensu locali nondum debilitato 1 c.acc. 2 nude B sensu locali vanescente 1 c. acc.et abl. a: morte b: oculis 2 c.acc. a: pro subi. homines b de pudore C vergit in notionem faciendi cum aliquo D fere i.q. obtempero, auctorem habeo II prævalet notio subsequendi, succedendi A de eo qui ordine proximus est B sensu temporali 1 trans. 2 intrans. III prævalet notio persequendi (sensu hostili) A strictius 1 c. acc.et abl. (vario sensu) 2 sine abl. 3 nude B latius 1 generatim 2 i.q. iudicio persequor IV omisso sensu hostili i.q. aliquem afficio aliqua re
   insequens, -tis 1 de persecutoribus a subst. b adi. 2 de tempore i.q. posterus
insero, -sevi, -situm, -serere i.q. inculco, insemino (c.acc. et dat.); = intellectu discernere Gertz S 230, 1
   insitus, -a, -um i.q. inseminatus 1 c.dat. a: de corporeis in alliqua re collocatis b de incorporeis 2 sine dat.
insero, -ui, -tum, -ere i.q. ingero, immitto, inicio 1 c.acc. et dat. a proprie b translate i.q.immisceo 2 sine dat.
inservio, -i, -tum, -ere 1 generatim a i.q. incumbo, operam do b i.q. fungor 2 speciatim de capitulo 413, 10 Trinitatis ædi
insideo, -re 1 sensu strictiore de actione sedendi vel hærendi in aliquo loco a: c.dat. b: c. acc. c: abs. 2 sensu latiore i.q. insum
*insidiæ, -arum 1 in re militari de actione eorum qui per latebras interitum hostibus parant vel de iis ipsis 2 de quolibet consilio clandestino in exitium vel detrimentum alicuius inito a c.gen. b nude (hic illic transit in notionem astutiæ, doli, figmenti e.g. 44, 33
insidiator, -is i. qui insidias tendit 1 nude 2 c. gen.
insidiatrix, -cis i.quæ insidias tendit
insidior, -atus sum, -ari 1 sensu strictiore in re militari de iis qui in insidiis latent 2 sensu latiore i.q. insidias, dolum facio a nude b c. dat.
insidiosus, -a, -um i. q. dolo, insidiis, periculis plenus 1 adi. a c. dat. b nude 2 subst.;insidiose = impetu insidioso Gertz M/RH
insido, -sedi, -sessum, -sidere 1 c.dat. i.q. locum capio, consido 2 c.acc. i.q. occupo
insignio, -vi, -tum, -re i.q. insignem facio, noto 1 generatim 2 speciatim de consecratione archiepiscopo
insignis, -e i.q. clarus, excellens, nobilis 1 nude 2 c.abl.rei qua aliquid excellit, distinguitur; insignissimus Gertz S 92, 6
   insigne, -is n. 1 de signo pretioso sine symbolo a nude b c.gen. 2 de rebus præclare gestis a nude b c. gen. 3 de quolibet signo
   insigniter i.q. præclare
® insignium = insigne Gertz S 325, 21
insilio, -ui, -ire i.q. salio in aliquid, saltu occupo; Gertz M = subito invadere
insimulatio, -nis i.q. accusatio
insimulo, -avi i.q. accuso 1 c.gen. rei 2 nude
® insinuatio = nuntiatio Gertz S 275, epist.5
insinuo, -avi i.q. expono, narro, notum facio; insinuare Gertz S = docere 78, 11 = nuntiare 100, 7; = communicare
insipidus, -a, -um i.q. fatuus, hebes
® insipiens = imprudens
insipienter i.q. stolide, sine sapientia
insisto, -stiti, -sistere 1 sensu locali a i.q. pedibus sto (c.dat. loci in quo stat aliquis, excepto114, 39) b i.q. insideo (c.dat.) 2 sensu locali vanescente i.q. premo 3 i.q. operam do, studeo, aliquid acriter ago a c.dat.(fortasse abl. e.g. 34, 28) b c.inf. c sequitur ne d abs.
insolabilis, -e de eo quem consolari nemo potest
insolens, -tis i.q. superbus, intemperans
   insolenter i.q. superbe;® insolenter vivere Gertz M
insolentia, -æ i.q. arrogantia, intemperantia, superbia 1 c.gen. 2 nude
insolesco, -vi, -scere i.q. insolens fio
insolitus, -a, -um 1 c.inf. de iis qui aliquid facere non solent vel quibus aliquid contingere non solet 2 sine inf. a generatim b vergit in notionem ingentis
® insolubiliter = constrictus inevitabiliter
® insolutus = non solutus (nodus) Gertz S131, 16
insomnis, -e 1 de nocte in qua non dormitur 2 de rege qui non dormit
insono, -ui, -itum, -are i.q. sono, cano(ingressive); = strepito Gertz S 107, 5
insons, -tis i.q. non nocens, innoxius; Gertz M :insons scelere
insopibilis, -e de eo qui sopiri non potest (translate)
® inspectator = spectator RH
inspectio, -nis i. actio inspiciendi
inspecto, -avi 1 i.q.oculis vel mente perlustro, inquiro 2 i.q, spectator sum a c.acc. b abs. 3 i.q. fero, video
insperatus, -a, -um i.q. improvisus (de iis quæ præter spem eveniunt) 1 adi. 2 subst.
inspicio, -spexi, -spectum, -spicere 1 i.q. oculis contueor 2 i.q.viso 3 i.q. perscrutor, inquiro, lustro, a proprie b translate 4 i.q. respicio
® inspiratio sc.divina Gertz M/RH
inspiro, -avi i.q. indo, suggero
instabilis, -e 1 de eo qui in incedendo pedibus confidere nequit 2 i.q.non tranquillus, cupidus
instabilitas, -tis i.q. inconstantia, infirmitas
® installare/installire = aliquem muneri præficere RH
® instans = præsens Gertz S 196, 3;instanter = eodem momento; = studiose Gertz M
instantia, -æ i.q. studium; = momentum, pars Gertz S 436, 16 cotidie instans negotium = negotium quod cotidie faciendum est 307, 16 ibidem (RH); Gertz M = oratio atque obsecratio RH
instar n. indeclin. 1 i.q. modus, amplitudo 2 i.q. exemplum, imago 3 (ad) instar c.gen. i.q. ad exemplum
instauro, -avi 1 i.q. innovo, reparo 2 i.q. præparo, adorno; Gertz M = denuo munire
insterno, -stravi, -stratum, -sternere 1 c. acc.et dat. i.q. sternendo colloco in aliquo loco 2 c.acc.et abl. a: i.q. obsero, orno b i.q. onero (c.abl.)
instillatio, -nis i. actio instillandi, stillicidium
instillo, -avi i.q. paulatim inculco, indo, suggero (translate)
instinctus, -us i.q. consilium, instigatio, impulsus 1 c.gen. 2 sine gen.
instinctus, -a, -um i.q. adductus, permotus (c.abl.)
instituo, -i, -tum, -ere 1 de actione collocandi 2 de actione incipiendi, apparandi 3 de magistratibus creandis, constituendis 4 de actione decernendi, inducendi, præcipiendi a c.acc. b c.acc.(c.inf.) c c. ut d c. enunt.
® institutio (ordinis) = institutum RH
® institutor = magister
   institutum, -i n. i.q. lex, constituo 1 c.gen. 2 sine gen.;instituta = regulæ ordinis
insto, -stiti, -stare (cf. insisto) 1 sensu hostili i.q. premo a c.dat. b abs. 2 i.q. immineo a c.dat. sensu latiore b sine dat. de tempore
   instans, -tis 1 i.q. insequens, premens 2 i.q. insistens, impellens 3 i.q. imminens a in universum b de tempore
   instanter i.q. acriter, urgenter
instructio, -nis i.q. machinatio
instrumentum, - i i.q. organum (sæpe periphrastice) a sensu strictiore b sensu latiore 2 i.q. apparatus a c.gen. b nude 3 i.q. copia, penus; Gertz M = argumentum RH
instruo, -xi, -ctum, -ere 1 in re militari i.q. constituo, ordino 2 i.q. constituo, creo, efficio a nude b c.abl. 3 i.q. exorno, repleo 4 i.q. promptum, paratum facio 5 i.q. instituo, edoceo a nude b c.abl.
   instructus, -a, -um 1c.abl. i.q. præditus, ornatus 2 nude a i.q. bene ornatus b i.q. mollis
insudo, -avi i.q. incumbo (in aliqua re RH) ; Gertz M (< sudor) = operam dare alicui rei;parvum sudare aliqua re RH
insuesco, -vi, -scere i.q. assuesco, me apto
insuetus, -a, -um i.q. non assuetus, expers
® insufficiens = parvum
*insula, -æ 1 de terra aquis undique circumdata (opp. continenti e.g. 476, 17 de Britannia, Burgunda, Fiona, Sialandia, aliisque terris medio pelagi sitis : nota pleraque insularum nomina exitum habere in a, e.g. Boka, Masneta Syra etc. vulgo danice `ø´ a in universum b speciatim de Islandia ; de maritima insula 458, 22 (hodie nostra lingua `Slotsholmen´) 2 de pæninsula quæ hodie dicitur Wittow [provincia Rugiæ RH]
insulanus, -i m. de iis qui insulas incolunt
insularis, -is de iis qui insulas incolunt (opp. iis qui Iutiam incolunt)
insultatio, -nis i.q. actio insultandi
insulto, -avi 1 proprie a i.q. saltum facio b i.q hostiliter invehor 2 translate i.q. contumelias, invectivas infero a c. dat et gen. b c.dat. et abl. c c. dat. d abs.
insultus, -us i.q. impetus
insum, -esse c.dat. 1 sensu locali 2 translate
insuper i.q. præterea, præter iam dicta
insusurro, -avi i.q. auribus alicuius submissa voce alquid indo
intactus, -a, -um i.q. non tactus, integer 1 generatim 2 speciatim a fere i.q. non punitus, non castigatus b de libero arbitrio virginis c de pudicitia
integer, -ra, -rum 1 adi. a de rebus vel personis non diminutis i.q. incolumis b spectat ad animum fere i.q. totus 2 subst. a: n. b: m.
   integre i. sine deminutione, optime
integritas, -tis 1 i.q. unitas a de rebus cohærentibus b de incolumitate 2 i.q. puritas a generatim de moribus b de fide (opp. perfidia, noxa)
integro, -avi i.q. innovo
intellectus, -us 1 i.q. mens 2 i.q. sensus, argumentum
intellegentia, -æ i. actio intellegendi
intellego, -xi, -ctum, -gere 1 i.q. comprehendo, mente capio, perspicio a c.acc. et (inf.) b abs. 2 sensu strictiore; Gertz M intelligere = sentire, comperire
intemeratus, -a, -um i.q. integer, purus
intemperans, -tis i.q. immoderatus, sibi non temperans
intemperantia, -æ 1 de incontinentia morum a nude b c. gen 2 de immodestia 3 de cælo
intemperate i.q immoderate
intemperies, -i i.q. intemperantia cæli
intempestivus, -a, -um i.q. importunus, qui iusto tempori non congruit 1 in universum 2 i.q. immaturus, de eo quod ante iustum tempus evenit
intempestus, -a, -um i.q. cæcus, obscurus
intendo, -di, -tum, -dere I trans. A i.q. tendo 1 proprie b translate B i.q. cooperio, impono (c.acc.et dat. 1 proprie 2 translate C i.q. dirigo, converto 1 sensu strictiore 2 sensu latiore D i.q. ago, facio, molior II intr. A c.dat. i.q. faveo, incumbo, studeo B c. inf. i.q. in animo habeo, molior C c. præp. i.q. me dirigo
® intentio Gertz M = incusatio/ affirmatio
® intentum = propositum/consilium Gertz M/RH
   intentus, -a, -um 1 c.dat. de eo qui operam dat a spectat ad singulas actiones b spectat ad ingenium 2 sine dat i.q. tentus
   intente i.q. acriter, diligenter
intensio, -nis i.q. tensio
intentatus, -a, -um i.q. intactus 2 i.q. novus
intentio, -nis 1 i.q. contentio, labor 2 i.q. exercitatio 3 i.q propositum
intento, -avi i.q. dirigo, converto, intendo
*inter 1 de relatione locali a: duo vel complures limites nominantur b i.q. `in´ c. abl. c i.q. ìn´ c. acc. (de directione) 2 relatione locali debilitata a de hominum multitudine fere i.q. apud b de rerum multitudine c sensu hostili d sensu amicali e in distributione f in hæsitatione 3 de relatione temporali a generatim b inter hæc i.q. interea c: c. gerund.: inter redeundum = in redeundo 4 vergit in notionem concessivam
intercapedo, -inis i.q. intervallum
intercedo, -ssi, -ssum, -dere 1 de qualibet relatione quæ duas partes aut coniungit aut diremit i.q. intersum, inteiaceo a in universum b de relatione hostili c de tempore 2 i.q. intervenio = intercedo, deprecor pro aliquo 3 i.q. me oppono, impedio
® intercessio = deprecatio Gertz S 320, 13
intercessus, -us i.q. interventus
intercipio, -cepi, -ceptum, -cipere 1 de singulis actionibus i.q. capio, deprehendo, prehendo a c.acc. (vel nom.) b c.acc. et abl. c c. ab 2 i.q. impedio, obsisto, obstruo a de hominibus b de rebus 3 i.q. accipio, excipio, suscipio
intercisio, -nis i.q. divisio
intercisus, -a, -um i.q. divisus
intercludo, -si, -sum, -dere 1 i.q. includo 2 i.q. obstruo, impedio
® intercursor = internuntius Gertz S 113, 9
® intercussor < Gertz : < incutio invicem (= excito RH)
intercus, -tis i.q. intra cutem positus
interdico, -xi, -ctum, -cere i.q. veto
   interdictum, -i i.q. actio interdicendi (de legislatione) Gertz M II, 220, 23 :sub interdictu
interdiu i.q. die
interdum 1 i.q. aliquando, nonnumquam 2 i.q. inter hæc, interea
*interea 1 i.q. inter hæc, dum hæc geruntur 2 vi debilitata fere i.q. igitur (particula transitionis)
interemptio, -nis i.q. nex
interemptor, -is i.q. homicida, de eo qui interemit
intereo, -ii, -itum, -ire i.q. pereo, morior 1 nude 2 c.abl.
interequito, -avi i.q. equito inter
interfectio, -nis i.q. interemptio, percussio
interfector, -is i.q. homicida, percussor 1 nude 2 c.gen.
interficio, -feci, -fectum, -ficere i.q. cædo, percutio
   interfectus, -a, -um i.q. cæsus, occisus, mortuus
interfluo, -xi, -ctum, -ere i.q.(medius) fluo
interfluus, -a, -um i.q. interfluens
interfundo, -di, -sum, -ndere i.q. immisceo
interiaceo, -ere i.q. intersum, iaceo inter
intericio, -ieci, -iectum, -icere 1 i.q. interpono a genratim b speciatim de tempore 2 i.q. infero
interiectus, -us 1 de actione intericiendi 2 de eo quod interiacet 3 de temporis intervallo 4 i.q. interventus
interim 1 i.q.inter hæc, dum hæc geruntur 2 particula transitionis
interimo, -emi, -emptum, -ere i.q. interficio, neco, iugulo
interior, -us fere i.q. internus
   interius i.q. intra regni fines
interitus, -us i.q. exitium 1 c.gen. 2 c.adi. 3 nude
interlino, -levi, -litum, -linere i.q. linendo aliqua re aliquid compleo
interluo, -i, -ere i.q. luendo variis terræ partibus allabor
® intermedium = intervallum, spatium interiectum
® intermedius qui est inter duo alios medius; intermediis proditionibus Gertz M II, 109, 12 = multis proditionibus præcedentibusRH
intermeo, -are i.q. peragro 1 trans. 2 intr. (nonnisi præs.part. i.q.viator)
® interminabilis = aeternus
intermissio, -nis i.q. mora; Gertz M = actio interpellandi RH
intermitto, -si, -ssum, -ttere 1 i.q. interrumpo, finem facio 2 i.q. omitto, negligo; intermittere = inter se mittere Gertz S 103, 4
internecio, -nis v. internicio
internecto, - i.q. coniungo
internicio, -nis i.q. cædes
interniteo, -ui, -ere i.q. interfulgeo
internuntius, -ii i.q. nuntius, legatus
internus, -a, -um 1 qui in interiore alicuius rei parte est a adi. b subst. 2 i.q. domesticus, proprius
interpellator, -is de eo qui interpellat, interrumpit
interpello, -avi 1 aliquem loquentem interrumpo 2 i.q. intermitto 3 i.q. interrogo 4 i.q. cesso, prohibeo, sedo a trans. b intr. 5 i.q. rumpo; = hortari, orare, postulare Gertz S 100, 16
interpono, -sui, -situm, -nere 1 proprie de collocatione 2 translate a generatim b speciatim
interpositio, -nis i.q. intervallum
interpres, -tis g.c. de alicuius rei teste a c.gen. b nude 2 de linguæ translatore e.g. 472, 5 Guthskalki quo Absalon apud Sclavos interprete utebatur
interpretamentum, -i i.q. explicatio
interpretatio, -nis 1 actio interpretandi, explicandi, iudicandi 2 i.q. comprehensio, peritia 3 i.q. translatio 152, 20 [locus falso scriptus RH]
® interpretare = transferre in Latinum; interpretari = transferre in Latinum tantummodo in aliquam sententiam
‡interpretatus, -us de actione transferendi ex altera lingua 442, 13
interpretor, -atus sum, -ari 1 c.acc. a i.q. denoto b i.q. iudico 2 c.acc.c.inf. i.q. efficio 3 i.q. iudico
interritus, -a, -um i.q. intimidus, impavidus
   interrite i.q. intimide
interrivatio, -nis i.q. fluminis vel maris interiectus
interrogatio, -nis i.actio interrogandi
interrogo, -avi i.q. quæro 1 c.acc.(sine additamentis) 2 c.acc. et variis præpos. 3 sequitur quæstio indirecta
interrumpo, -pi, -ptum, -mpere i.q. abrumpo, intermitto
interruptio, -nis i.q. interiectio
interseco, -ui, -tum, -are 1 i.q. secando divido 2 i.q. findo, sulco
intersero, -ui, -tum, -ere i.q. insero, interpono 1 c.acc. et dat. 2 c.acc.
® intersignium = Gertz M diversa signa indicant viam et locum ubi gladius Uffonis inveniatur; etiam = signum
‡intersilio, -silui, -sultum, -selire i.q. saliendo inter aliquas res locum occupo
intersitus, -a, -um i.q. interpositus 1 sine dat. 2 c.dat.
® interstinctio (< 2 interstinguo) = internecio Gertz M
1:interstinguo, -xi, -tum, -guere 1 i.q. passim tego 2 i.q. distinguo, divido; RH Georges 2: interstinguo active ignem exstinguere; passive = interire
interstitium, -i i.q. distantia, intervallum a sensu locali b sensu temporali 2 i.q. media collocatio
intersum, - 1 i.q. particeps sum 2 i.q. adsum 3 i.q. disto, discrepo
intervallum, -i 1 proprie de distantia a sensu locali b de tempore 2 translate i.q. differentia
intervenio, -i, -tum, -ire 1 i.q. advenio, obviam venio 2 i.q. intersum, intercedo
interventus, -us i.actio interveniendi, auxilium ferendi, subsidium 1 nude 2 c.gen.
intervolo, -avi fere i.q. involo
intestinus, -a, -um i.q. interior, domesticus; = inter se Gertz S 158, seq..v.18
intexo, -ui, -tum, -ere i.q. texendo impleo
® intitulo (tarde) = aliquem in tabella proposita notare ad certum munus in officio divino peragendum Gertz S 305, 22
® intime = ex intimo corde Gertz S 432, 33
intimidus, -a, -um i.q. non timidus, intrepidus (c.gen.obi.)
intimo, -avi i.q. nuntio
intimus, -a, -um 1 proprie i.q. ab exteriore alcuius rei parte remotissimus 2 translate a i.q. subtilis b i.q. carus
intolerabilis, -e i.quod ferri non potest (cum proprie tum translate)
® intonare = tonitrus (m.) nostris auribus tonat
intorqueo, -si, -tum, -quere 1 sensu torquendi nondum diminuto 2 i.q. infero 3 i.q. confero, mando
intra terminos indicat qui aliquod continent (hic illic i.q `in´ c. abl.) 2 translate a in universum b de tempore
intractabilis, -e i.qui tractari non potest, difficilis
® intraneus, -a, -um = indigena (apud Saxonem) = domesticus
intrepidus, -a, -umi.q. intimidus, impavidus 1 c.gen. 2 c.ad 3 nude
   intrepide i.q. sine metu, intimide
‡intrinsecus, -a, -um i.q. in interiore parte alicuius rei situs
intro, -avi i.q. ingredior (vergit in notionem aggrediendi e, g. 378, 10) 1 trans. 2 abs.
® introductor = qui aliquid introducit Gertz M/RH
introeo, -ii, -itum, -ire i.q. adeo, intro
introgredior, -ssus sum, -di i.q. ineo, ingredior
introitus, -us (de introitu missæ 313, 23 psallendi) i.q. aditus 1 de actione a proprie b translate 2 de loco
intromitto, -si, -ssum, -ttere 1 i.q.immitto 2 i.q. demitto; intromittere se de aliqua re = se interponere
® int(h)ronizare = alicui regnum deferre RH;int(h)ronizatio
introrsum, - de loco i.q. intra 2 de directione
introspicio, -spexi, -spectum, -spicere i.q. inspicio
® intrudere (< in + trudo, -trusi, -trusum, -ere) passive : medial. : ascendere; (munus) capessere RH
® intrusus vide introrsum/introrsus
intueor, -itus sum, - eri 1 proprie i.q. aspicio, contemplor, video a pro obiecto res corporea b abs 2 in imagine de terra i.q. specto 3 translate pro obiecto res incorporea a i.q. video b i.q. respicio
intuitus, -us 1 proprie i.q. aspectus 2 translate i.q. respectus (c.gen. obi.) a nom. vel acc. b abl. vi præpositionis i.q. propter, causa : eo intuitu = eo ago, intuitu alicuius = ratione habita rei, intuitu pietatis/ de pietate Gertz M/RH
intumesco, -ui, -escere. i.q. tumeo
intus [opp. foris] 1 in domo, navi 2 in urbe, patria
inultus, -a, -um i. ultionis expers, non ultus
inumbratio, -nis i.q. caligo
inumbro, -avi i.q. obscuro, umbra involvo
inundatio, -nis de aquis superfluentibus
inundo, -avi de aqua i.q. superfluo; Gertz M inundantia = inundatio
® inungere (in regem) oleo sacro Gertz S 219, 17
inuro, -ssi, -stum, -rere translate i.q. i.q. inferveo; 1 inustus (particip. de inuro) 2 inustus = non ustus
inusitatus, -a, -um i.q. non usitatus, modum excedens 1 adi. 2 subst.n; inusitatus = invisitatus Gertz M.
inutilis, -e 1 i.q. cassus, non utilis a c.dat. b nude 2 i.q. perniciosus
invado, -si, -sum, -dere sensu hostili i.q. aggredior
invaletudo, -inis de imbecilitate corporis
invalidus, -a, -um 1 proprie i.q. non validus, debilis a adi. b subst. 2 translate i.q. non firmus
‡invariabilis, -e i.q. constans, de eo qui mutari non potest
invasio, -nis i.q. actio invadendi, aggrediendi
invasor, -is de eo qui aggreditur
invectio, -nis i.q. actio invehendi vel potius conviciandi
invectivæ, -arum i.q. invectio, convicium
inveho, -xi, -ctum, -here I active A c.dat. 1 i.q. vehendo impono 2 translate i.q. infero B nude i.q. efficio II passive A c.dat. 1 i.q. pervenio ad 2 i.q. aggredior B c. in. C abs.
invenio, -i, -tum, -ire 1 i.q. rem amissam vel diu requisitam rursus video 2 i.q. video (de re vel homine occurrente) 3 i.q. habeo, experior
inventio, -nis i.q. actio inveniendi
inventus, -us i.q. actio inveniendi, reperiendi
inverecundus, -a, -um i.q. non verecundus
investigabilis, -e i.q. investigatrix
investigo, -avi 1 i.q. indago, scire cupio a c.acc. b c.quæst. ind. 2 i.q. invenire cupio
invicem 1 adverbialiter a i.q. inter se b i.q. ex altera parte, vicissim c fere i.q. rursus 2 subst.
invictus, -a, -um i.qui vinci non potest, insuperabilis 1 de hominibus 2 de rebus
invideo, -di, -sum, -dere i.q. adimo, obtrecto 1 c.acc. et dat. 2 sine acc. 3 sine dat.
   invidens, -tis i.q. invidiosus, invidia plenus
   invidenter i.q. invidiose
   invisus, -a, -um i.q. detestabilis, non dilectus 1 abs. 2 c.dat.
invidia, -æ i.q. actio invidendi, odium 1 c.gen. a obi. b subi. 2 abs.
invidiosus, -a, -um i.q. asper, odiosus, molestus
   invidiose i.q. odiose
invidus, -a, -um i.q. invidia motus
invigilo, -avi i.q. incumbo, studeo
® invincibilis = invictus quod vide
inviolabilis, -e i. qui violari non potest
inviolatus, -a, -um i.q. integer, incolumis, non violatus
invisito, -avi i.q. inviso
inviso, -ere i.q. visito
® invisus = non visitatus; = non visus
invitatio, -nis i.q. vocatio
® invitatorius-a-um = qui invitat Gertz S
invito, -avi 1 proprie i.q. hortor, voco a generatim b speciatim i.q. ad convivium voco 2 translate i.q. illicio a active b passive (c. abl.)
invitus, -a, -um i.q. non voluntarius, nolens
invius, -a, -um 1 adi. a: proprie de locis ubi via non est b: translate 2 subst. n. i.q. locus invius
® invocavit sc. me et ego exaudiam eum = dominica prima Quadragesimae
involo, -avi 1 proprie i.q. adversum volo 2 in imagine a de crinibus agitatis b fere i.q. salio 3 translate a i.q. aggredior, invado b i.q. rapio, arripio
involucrum, -i fer i.q. simulatio, species
involvo, -vi, -utum, -vere 1 c. acc. a de actione volvendi vel potius volvendo circumdandi b de actione amplectendi, incurrendi, invadendi 2 c.acc. et abl. a i.q. circumdo b i.q. tego c i.q. connecto, insero
   involutus, -a, -um i.q. occultus, lectus
iocabundus, -a, -um i.q. iocans
iocor, -atus sum, -ari i.q. ludo
iocosus, -a, -um i.q. ridiculus, lepidus
   iocose i.q. lepide
iocularis, -e i.q. qui ad iocum pertinet
ioculator, -is i.q. scurra
® iocundari = lætari Gertz S 20, v.1
iocur, -inoris n. de corporis parte
iocus, -i 1 i.q. ludificatio 2 i.q. ludus
*ipse, -a, -um 1 sensu proprio circumscribit vel præcipue commorat rem vel personam iam dictam (cum adiective tum substantive ; hic illic casus obliquus pro nom. ponitur 2 sensu proprio vanescente a i.q. is; b i.q. ille; c i.q. se; d vergit in notionem articuli (c. subst. genetivum includit) 3 iuncturæ notabiliores a c. pron. demonstr. b c. pron. refl. c c. pron.pers. d et ipse (cum in enunt. rel. tum in aliis) e ipse quoque; ipse = prædictus Gertz S passim
ipsemet i.q. ipse
*ira, -æ fere i.q. indignatio 1 c. gen. 2 nude
iracundia, -æ de irascentis habitu
iracundus, -a, -um i.q. infensus
® irrationabilis = rationis expers RH
iratus, -a, -um i.q. irâ accensus, indignatus
® irrecuperabilis = qui restitui non potest Gertz M/RH;Georges: = irreparabilis, immutabilis
‡irrediturus, -a, -um i irremeabilis; quod non redit
® irrefragabilis = nullo repugnante
® irregularitas = quod contra regulam est
® irremuneratus = aliquid remuneratum non est < remunerari = munus referre
® irreparabiliter = quod reparari non potest
irrepo, -si, -tum, -ere c. dat. 1 i.q. rependo, insinuor, intro 2 i.q. clam me trado 3 i.q. paulatim insinuor
‡irrestrictus, -a, -um 1 i.q. non restrictus, solutus, laxus 2 i.q. non impeditus
® irreverenter = inhoneste
irrevocabilis, -e 1 de iis quæ revocari non possunt 2 de iis quæ reposci non possunt, fere i.q. certus 3 i.q. obstinatus
   irrevocabiliter i. ita ut revocari, reposci non possit, irreparabiliter
irrideo, -si, -sum, -dere i.q. ridendo contemno, illudo
irriguus, -a, -um i.qui irrigat
irrisio, -nis i.actio irridendi, cavillatio
irrisor, -is i.q. cavillator
irrisorius, -a, -um i.qui ad irrisionem pertinet
irritamentum, -i i.q. incitamentum, -i 1 c.gen.(cum obi. tum subi.) 2 nude
irrito, -avi 1 i.q. exagito, exaspero 2 i.q. perturbo
irritus, -a, -um 1 i.q. vanus a nude b c.gen. rei non ratæ 2 i.q. deceptus
irrogo, -avi i.q. adicio, impono, infero 1 in universum 2 de actione puniendi
irrumpo, -pi, -ptum, -mpere 1 de actione violenter intrantis, ingredientis a c. acc. b abs. 2 de hostili impetu a c.acc. b abs. 3 de subito adventu
irruo, -i, -ere 1 de qualibet actione immittendi, impetus faciendi a sequitur in b abs. 2 de inundatione 3 de subito adventu
irruptio, -nis 1 i.q. impetus, incursio a c. gen subi. b c.gen.obi. c c.adi pro subst. d nude 2 i.q. ruptio
irruptor, -is i.qui impetum facit
*is, ea, id I adi. A in universum B c. nom. propr. C sequitur enunt.rel. D i.q.talis, tantus II subst. (nonnulli casus, e.g. abl.pl. semper substantive ponuntur) A m. vel f. (sequitur enunt.rel.) 1 de tertia persona, sæpe in initio enuntiati a in universum b pro pron. refl. 2 de rebus B n. 1 c.gen. 2 nude (c. enunt.rel. 3 id ipsum
® isdem = idem
iste, -a, -ud pron. demonstr. 1 in universum 2 i.q. hic (opp. ille) 3 sensu peiorativo ; iste saepe = hic Gertz S passim
istic i.q. ibi
istinc i.q. inde, exiis locis
*ita i.q. eo modo, sic I solum ponitur A spectat ad antecedentia B spectat ad sequentia 1 ita....ut 2 ita ut 3 ita ...si 4 ita...cui II respondet aliis adverbiis A ut 1 ut...ita, a: duo membra inter se opponuntur b: duo membra congruunt (fere i.q. et....et, non modo...sed etiam) 2 ut...ita etiam 3 ut....ita et 4 ut...ita quoque B sicut :1 sicut...ita 2 sicut....ita quoque C prout 127, 10 III quid ita (in quæstione directa
*itaque 1 primo loco a i.q. (et) ita b i.q. deinde, porro c de transitione 2 secundo loco a i.q. igitur b i.q. ita c i.q. deinde d transitionem indicat
item 1 i.q. eodem modo 2 in enumeratione i.q. porro 3 in oratione directa inducit personam loquentem i.q. rursus
iter, -ineris 1 de actione eundi, proficiscendi, propositi spatii conficiendi (difficile est distinguere inter 1 et 2) 2 de ipsa via peragranda (nonnulla ad 1 trahi possunt 3 i.q. facultas, copia a abs. b c.gen.
iteratio, -nis i. actio iterandi, renovandi
iterato i.q. denuo
itero, -avi i.q. renovo
iterum i.q. secundo, rursus 1 solum ponitur 2 apponitur vel semel vel tertio
itidem i.q. etiam, porro
iuba, -æ i.q. capilli equi
iubar, -is n. i.q. splendor
*iubeo, -ssi, -ssum, -bere i.q. impero, præcipio 1 c.obi.et inf. a active b passive 2 c.acc. et inf (passive) 3 c.dat. et inf 4 c.inf.5 sequitur coniunctivus 6 sequitur ut (ne) 7 c. acc. (vel nom.) 8 abs. ;iubere = permittere Gertz S 10017
® iubilare (melum) = canere Gertz S 158, seq. v. 2
® iubilatio = actio iubilandi
® iubileus =annus iubileus ; iubileum = tempus iubileum
® iubilo, -avi, -atum, -are = laetos clamores tollere
® iubilum = clamor militum;clamor laetus venatoris
   iussum, -i n. i.q. imperium 1 c.gen. 2 abs.
iucunditas, -tis 1 i.q. gaudium, delectatio 2 i.q. suavitas
iucundus, -a, -um 1 i.q. lætus 2 i.q. suavis, gratus 3 i.q. pulcher, amønus
   iucunde i.q. læte, libenter
iudex, -icis de eo qui iudicat, fere i.q. arbiter
iudicatio, -nis i.q. actio iudicandi, iudicium
iudicialis, -e ad iudicium vel potius ad legem castrensem pertinens (pro gen.)
iudicium, -i I i.q. cognitio, diiudicatio, actio iudicandi (sensu iuridiciali) A generatim 1 c.gen. a obi. b subi. 2 nude B speciatim 1 de iudicio clericorum 2 de supremo iudicio II i.q. existimatio, sententia; iunctura iuris:
iudico, -avi 1 sensu iuridiciali de actione damnantis a personæ b notæ 57, 34 nec nos nota iudicet ulla, `brand´ hodie britannice.(RH) 2 sensu latiore a i.q. æstimo b i.q. puto, existimo
iugalis, -e 1 i.q. iugo coniunctus 2 i.q. coniugalis; iugales, -ium = duo equi ;vinculum iugale = conubium
iugera, -um (pl. RH) 1 de spatio terræ 2 de mensura terræ (subesse videtur vox Danica, fortasse `bol´) 290, 6
iugis, -is i.q. assiduus, continuus, constans
   iugiter i.q. semper, sine intermissione
iugo, -avi i.q. coniungo
iugulo, -avi i.q. interficio, occido, trucido
iugulum, -i proprie de collo a c.gen. b nude 2 metonymice a de iugulo = vitæ sede b de cæde = iugulatio
iugum, -i 1 de ligno quod duobus iumentis imponitur 2 de spatio terræ quod iugo boum circumaratur 3 de hastis sub quas victi mittuntur in signum cladis 4 de cacumine montium, de locis editis 5 translate de quolibet onere a c.gen b abs.
iumentum, -i 1 proprie a de animali quo ad portandum vel trahendum utimur b de equo, in nomine herbæ 79, 31 2 metonymice de vehiculo 226, 25
iungo, -xi, -ctum, -gere i.q. coniungo 1 c.(acc.et) dat. 2 c. acc. et cum 3 c. acc. etabl. 4 c.acc. 5 abs.
   iunctus, -a, -um 1 i.q coniunctus, connexus a c. dat. b sine dat. 1 i.q. finitimus, , vicinus 3 fere i.q. una cum
iuramentum, -i i.q. iusiurandum
iuratio, -nis i.q. actio iurandi, iusiurandum, iuramentum
iuratorius, -a, -um i.q. iureiurando firmatus
iurgium, - i.q.altercatio, convicium, controversia
iurgo, -avi i.q.altercor, rixo
iurisdictio, -nis de potestate eius qui iura dat. de pontificatu Hamburgensi 382, 7
iuro, -avi i.q. iureiurando affirmo 1 c.acc. c. inf., 2 sine verbo; Gertz S 69, 12 sec.nunt. + ne pro acc.c.inf.
1 ius, -ris n. 1 nude a de quolibet legis vinculo, de legibus hominum et naturæ b de lege castrensi c de iure canonico d de iure regio 2 c.gen. (varii sensus) a c.gen. gerund. b c. gen. subst.; Gertz M iura carnis persolvere = mori
   iusiurandum, -i de fide verbis sollemnibus data = iuramentum
2 ius, -ris i. liquor carnis assatæ
® iussio = iussum = quod (militibus) iubetur
® iustitia/iusticia = aequitas (opp. intemperantia) ; obiective: summa legum (Georges) = satisfactio/redditio;iustitiae complementum = satisfacere ; = iurisdictio
® iustificare = purgare
® iustitiarius/iusticiarius = qui ius aeque dicit
iustus, -a, -um 1 adiective a i.q. æquus, dignus (de iis quæ certis condicionibus respondent) b i.q. legitimus 2 subst. n. pl. i.q. debitum
   iuste 1 i.q. æque, iure 2 i.q. plane
® iuvamen (< iuvo) tarde = auxilium
® iuvencula (tarde) < iuvenca < iuvenis Gertz S 273, 25
iuvenilis, -e i.q. ad iuventutem pertinens 1 adi. 2 subst.
   iuveniliter i.q. iuventutis more, temere
*iuvenis, -is m. 1 de singulis hominibus nondum adultis (sg. et pl.) 2 de iuventute, de pube
   iunior, -is i.q. minor natu
iuventa, -æ 1 deætate iuvenili 2 de iuvenibus
iuventus, -tis i.q. pubes 1 additur nomen gentis 2 sine gentis nomen
iuvo, -vi, -tum, -vare 1 i.q. auxilium, opem fero (c.acc.) 2 i.q. prosum (impersonaliter) 3 i.q. delecto
iuxta 1 adverbialiter i.q. æque, pariter 2 præponitur a i.q.prope, apud b i.q. secundum 3 postponitur i.q. apud